Afgelopen week verscheen er een nieuwsbericht, waarin stond dat het ontlasten van het gewricht helpt bij artrose. Dit staat lijnrecht tegenover conclusies uit eerdere onderzoeken, waarin gekeken is hoe artrose ontstaat en wat er precies met het kraakbeen gebeurt. Hieronder onze visie op het ontstaan van artrose, gebaseerd op gedegen wetenschappelijk onderzoek.

In 1976 verscheen er een artikel over artrose in het kniegewricht. Hierin werd beschreven waar in het gewricht artrose altijd als eerste ontstaat, namelijk aan de randen van het gewrichtsoppervlak. Dit zijn de delen van het gewricht die relatief minder vaak belast worden in het dagelijks leven.

Drie jaar eerder was er eenzelfde onderzoek gedaan bij heupgewrichten. Hierbij werd hetzelfde geconcludeerd: de delen van het kraakbeen met de minste belasting, zijn als eerste aan de beurt met artrose! In dat licht bekeken, is het op zijn minst raar te noemen dat ontlasting van het gewricht zou helpen tegen artrose. Het wordt er eerder slechter door!

In de biologie is het bekend dat elk weefsel (spieren, pezen, botten en ook kraakbeen) gezond blijven door het juist te belasten. Van spieren weet iedereen het. We staan niet voor niets in de sportschool onze spieren te trainen. Maar dit principe geldt dus voor elk weefsel: When you don't use it, you lose it!
Kraakbeen niet belasten, betekent dus dat het zwakker wordt en in kwaliteit afneemt: dat is artrose!

Dan is er nog iets anders. Het woord slijtage is een geheel verkeerd gekozen term voor artrose. Voor het slijten van materiaal is wrijving nodig. Kijk maar naar de banden van je auto. Deze slijten niet van het op de oprit staan, maar van de wrijving die ze ondergaan op het wegdek.
In gewrichten is het echter spekglad: gladder dan ijs op ijs! Dit komt door de gewrichtsvloeistof. Er is daardoor geen sprake van wrijving in een gewricht en dus kan een gewricht mechanisch gezien ook niet slijten.

Dat is nou het verschil tussen dode materie (bv. autobanden, lagers etc.) en levende (kraakbeen, spieren). Dode materie slijt door belasting, levende materie wordt sterker door belasting. Dode materie blijft bestaan wanneer het niet gebruikt wordt, levende materie verdwijnt.

Niettemin blijven we benieuwd naar het proefschrift van Femke Intema. Zij studeert op 7 oktober af aan het UMC te Utrecht. We houden je op de hoogte.