Een typische blessure die bij hardlopers vaak voorkomt is het zogenoemde tractus iliotibialis frictiesyndroom (verder TIF genoemd). Andere benamingen van de blessure zijn iliotibial band syndrome of runners knee. De tractus iliotibialis is een lange pees die een heupspier verbindt met het onderbeen. Pijnklachten bij deze blessure ontstaan net boven de aanhechting van de tractus iliotibialis, bij het begin van het bovenbeen.

De benaming 'frictiesyndroom' verwijst naar de oorspronkelijke gedachte over het ontstaan van de klacht. Door de herhaaldelijke buig- en strekbeweging van de knie zou de tractus iliotibialis langs een uitstekend botpunt van het bovenbeen verplaatsen en op die manier voor kleine beschadigingen zorgen en gaan ontsteken. Onderzoek (Lavine in 2010 in het tijdschrift 'Current reviews in musculoskeletal medicine') heeft ons geleerd dat dit niet klopt, de pees kan namelijk niet zover verplaatsen over het bovenbeen om tot zogenoemde 'frictie' te komen. Sterker nog: bij deze blessure is het nog steeds de vraag of er wel beschadiging van de pees plaatsvindt.

De blessure een 'overbelastingsblessure' noemen lijkt dus niet correct, want de pees is waarschijnlijk niet aangedaan. Waar kan de oorzaak van de blessure dan liggen? In de medische literatuur zijn diverse oorzaken onderzocht, maar een 'harde' oorzaak is niet aangetoond. Dit maakt natuurlijk behandelen ook lastiger.

In de literatuur worden diverse behandelmethodes beschreven:

• ontstekingsremming door middel van medicatie, injecties of ijs;
• rekoefeningen van de pees; 
• bindweefselmassage; 
• versterken van de heupspieren; 
• operatieve verwijdering van een cyste onder de pees.

Als we kijken naar welke effecten uit deze onderzoeken zijn gebleken, dan is van geen van bovengenoemde behandeling daadwerkelijk effect aangetoond. Dat is ook niet vreemd als je bedenkt dat de behandelingen met name gericht zijn op de pees zelf (of dit nu versterking, massage of ontstekingsremming is). Veel logischer lijkt het dat de oorzaak van de klachten niet ligt op de plaats waar de pijn wordt gevoeld.

De oorzaken moeten dus naar onze mening ergens anders worden gezocht. Hierbij kun je denken aan bewegingsbeperkingen in enkel-, knie- of heupgewrichten die een aangepast loopatroon tot stand hebben gebracht. Ook schoeiselaanpassingen (zoals een antipronatiezool) die 'vrije bewegingen' van de enkel/voet belemmeren.

Tips bij pijnklachten aan de buitenzijde van de knie:

• Indien de pijn tijdens of na het lopen niet verergert, hoeft je niet direct rust te nemen of je training aan te passen. Kijk eerst gedurende een aantal weken de klachten aan;
• Stop zodra pijnklachten toenemen en je hierdoor minder ontspannen loopt; 
• Denk aan onze tips over het schoenstrikken; 
• Denk aan onze tips over het dragen van 'neutraal' hardloopschoeisel.

Laat een fysiotherapeut bij aanblijven van de klachten de beweeglijkheid van je gewrichten nakijken en zonodig behandelen. Mail ons gerust als je hierover vragen hebt.